zaterdag 17 december 2016

Een einde aan Schengen?


Een interessant vraaggesprek in de NRC van gisteren met de Britse politicoloog Matthew Goodwin. Hij stelt vast dat de sociaaldemocratische partijen de laatste decennia de arbeidersklasse volledig in de kou hebben laten staan en zich vooral hebben gericht op de universitair opgeleide middenklasse met zijn internationale denkbeelden.

De arbeidersklasse liet vervolgens de politiek lange tijd links liggen en ziet pas weer aanleiding deel te nemen aan het politieke debat wanneer de populistische partijen ten tonele verschijnen. Goodwin heeft uitgebreid studie gemaakt van de rechterflank in het politieke spectrum. Hij maakt een onderscheid tussen radikaal rechts en extreem rechts.  Extreem rechts verwerpt democratie en is biologisch racistisch terwijl radikaal rechts cultureel racisme omarmt. Als radikaal rechts aan de macht komt in Europa betekent dat niet het einde van de democratie of een herleving van nationaal-socialisme, aldus Goodwin. Wel kan het risico van lone wolves toenemen, zegt hij.

In zijn analyses schaart hij mensen als Wilders en Le Pen onder radikaal rechts. Ik hoop dat hij gelijk krijgt met zijn geruststellende woorden. Maar zolang de roep om meer directe volksvertegenwoordiging gepaard gaat aan frontale aanvallen op de rechterlijke macht en daarmee op de grondbeginselen van de parlementaire democratie, ben ik er niet zo gerust op. Regeren per referendum betekent een einde aan de solidariteit en leidt tot de dictatuur van de meerderheid.


Goodwin is de mening toegedaan dat de sociaaldemocratische beweging weer terug moet keren naar haar natuurlijke achterban en die achterban ook duidelijk moet bedienen. Schaf Schengen af, is zijn parool want de moderne westerse samenleving is niet bestand tegen migratiestromen.


Ik zie wel de ratio achter zijn ideeën maar het opheffen van Schengen betekent het einde van de EU. Vrij verkeer van personen en diensten zijn noodzakelijk voor een grote en flexibele interne markt. Die droom wil ik toch zo maar niet opgeven. Ik zie veel meer heil in het serieus bewaken van de buitengrenzen van Europa en een op solidariteit en het gelijkheidsbeginsel gebaseerde aanpak van het migratieprobleem. Het is de verantwoordelijkheid van politici hun electoraat hierin mee te nemen en weer invulling te geven aan de solidariteitsgedachte. En dat betekent ook dat we af moeten van de onzalige gedachte dat de markt in staat zou zijn al het menselijk handelen te reguleren op een moreel aanvaardbare wijze.

Geen opmerkingen: