woensdag 28 november 2018
dinsdag 27 november 2018
Bewustzijn, groter dan onze planeet
In die voortreffelijke serie van Fokke Obbema stond er gisteren een interview met biologisch psycholoog Sarah Durston in de Volkskrant. Zij vraagt zich af waarom mensen het vermogen hebben om in goed en slecht te denken en waarom er een vrije wil en een bewustzijn zouden zijn. Zij meent dat daar een bedoeling achter moet zitten.
Durston meent dat bewustzijn groter is dan de mens en zelfs groter dan de planeet. Letterlijk zegt ze: "Als we onze planeet opblazen, kun je niet uitsluiten dat bewustzijn blijft". Zij vraagt zich af waarom bewustzijn evolutionair zo persistent is. Het zou, zegt zij, op zijn minst een doel moeten dienen.
Haar opmerkingen over bewustzijn dat groter zou zijn dan onze planeet vind ik eerlijk gezegd onzinnig. Ze moet dan maar met experimenten komen waarmee je zo'n aanname zou kunnen bewijzen. Ik vrees dat zulke experimenten niet gevonden zullen worden.
En wat bewustzijn betreft, ik vertrouw er maar op dat Durston weet dat bewustzijn en zelfbewustzijn geen menselijke fenomenen zijn maar behoren tot het instrumentarium waarover zoogdieren maar ook vogels en vissen kunnen beschikken. Het doel van bewustzijn en daaruitvolgend het nut van moraal is juist gelegen in het feit dat het onmisbare instrumenten zijn om in groepsverband te leven waarbij de leden van zulk een verband met elkaar moeten samenwerken.
Verderop in het interview geeft Durston aan dat wat mensen god noemen eigenlijk liefde is en als er een hoger doel in het leven is, dan zou dat wel eens het streven naar liefde kunnen zijn. Durston mediteert veelvuldig hetgeen haar in staat stelt op een andere dan een wetenschappelijke manier te exploreren.
Ik vind het allemaal nogal merkwaardig voor een wetenschapper om zich als het erop aankomt te verlaten op mediteren. De daaruit verkregen inzichten - als je het al inzichten zou mogen noemen - zijn op geen enkele manier voor een ander inzichtelijk te maken of over te dragen. Voor een bioloog heeft zij eigenaardige opvattingen ontwikkeld over de bedoeling van leven.
Nu is het een feit dat we al met al nog maar weinig begrijpen van ons (zelf)bewustzijn. Daniel Dennet heeft daar veel over geschreven en ook schrijvers als Dawkins en Harari hebben buitengewoon zinnige bijdragen aan dat debat geleverd. En natuurlijk kennen we allemaal We zijn ons brein van Dick Swaab, die eigenlijk het tegenovergestelde van wat Durston oppert, propageert. Vooralsnog vind ik de verklaringen van Swaab heel wat plausibeler dan de spiritualistische gedachten van Sarah Durston.
zondag 25 november 2018
Amerikaanse kitsch
We zagen vanochtend The Wife, een film met Glenn Close en Jonathan Pryce in overigens prachtige hoofdrollen. Maar dat is eigenlijk ook het enige wat deze film de moeite waard maakt. Het probleem zit hem in het script, dat is namelijk tamelijk waardeloos.
De essentie van het verhaal is dat een talentvol schrijfster ergens in de jaren vijftig of zestig besluit haar talenten in dienst van haar schrijvende echtgenoot, professor in de literatuur buitendien, te stellen. Het argument zou zijn dat een schrijvende vrouw nooit een uitgever zou vinden. En dus neemt manlief de zorgtaken op zich en schrijft de vrouw onder zijn naam steeds de ene succesvolle roman na de andere.
Zo succesvol dat hij er uiteindelijk de Nobelprijs voor literatuur voor krijgt. In het literaire wereldje gaat het verhaal al langer wie er achter het schrijverschap van de echtgenoot schuil gaat maar niemand die er al die jaren echt achter komt, zelfs de kinderen niet. Erg geloofwaardig lijkt me dat niet. Ook hadden de echtelieden er na drie succesvolle romans voor uit kunnen komen om als een soort Nicci French avant la lettre coproducties te publiceren. Ook had de echtgenote er na enkele succesvolle romans voor kunnen kiezen eens onder haar eigen naam of een pseudoniem te gaan publiceren.
Dat gebeurde echter niet en zo besluiten de echtelieden de schijn op te houden. Waarmee maar gezegd wil zijn dat de vrouw natuurlijk net zo veel blaam treft als de man. Bovendien is het simpelweg niet waar dat er in de jaren vijftig en zestig geen schrijfsters werden gepubliceerd. Ja, het ging een heel stuk moeizamer, maar ze waren er wel degelijk.
Als u uitstekende acteurs wilt zien, dan kunt u met een gerust hart deze film gaan zien. Gemaakt door een Zweedse regisseur maar de film ademt en voelt als een Amerikaanse film. En het script? Amerikaanse kitsch, rammelende kitsch.
Labels:
Glenn Close,
Jonathan Pryce,
Nicci French,
The Wife
zaterdag 24 november 2018
Stop onmiddellijk met Facebook, Instagram en Twitter!
Als je geld wil lenen moet je zo'n beetje alles overleggen wat maar denkbaar is en moet je de geldverstrekker vooral zekerheden verschaffen. En als dat dan allemaal naar behoren is geregeld vindt er nog even een BKR toets plaats waarmee de geldverstrekker kan zien of je wel al je schulden netjes en eerlijk hebt opgegeven. Op zich is dat allemaal redelijk, vervelend vaak maar wel redelijk. Maar in de next-level-kredietverstrekking gaat dat toch echt anders. Big data hebben hun intrede gedaan en je zult gaan zien dat geldverstrekkers steeds dieper in het privéleven van hun toekomstige schuldenaren gaan wroeten alvorens ze besluiten tot een lening over te gaan. Lees vooral het verhelderende artikel over dit onderwerp in de Volkskrant van vandaag.
Advicerobo is een Nederlands bedrijf met vestigingen in NL, FR en UK dat voor haar opdrachtgevers een psychometrisch onderzoek instelt naar de schuldenaren met name op basis van hun activiteiten op sociale media en hun zoekgedrag op internet. Er wordt een compleet psychogram van de aanvrager opgesteld op basis waarvan de geldverstrekker de aanvraag kan toekennen of afwijzen.Kijk maar eens op de website van Advicerobo, een gelikte website, dat wel. Wat lezen we op de homepage van Advicerobo:
Wouldn't you like to know more about the creditworthiness of your applicants and customers? The solution lies in applying big behavioural data and machine learning to reveal additional information. That’s what AdviceRobo does. We specialize in applying psychographics combined with financial and other behavioural data to create rich insights that can be applied in your decisions and processes.En op de pagina voor verzekeraars is het volgende te lezen:
Would you not like to know your customers better to serve them in a truly personalized way? The psychographic scoring of AdviceRobo will give you valuable insights on the financial attitude of your customers. The scoring of your customers is easy. With the scores AdviceRobo will analyze the actual behaviour of your customers. In a RoboStorm we will share the results and explore the strategies that can be derived from these.
Dit is een voorspelbare maar vooral heel erg enge ontwikkeling. Op basis van algoritmes waar niemand ooit zicht op krijgt wordt u door een computermodel getrokken en daaruit wordt van u een psychogram gemaakt voor de kredietinstelling of verzekeraar. De website heeft pagina's voor banken en verzekeraars, rept van early warning en credit scoring. Maar Advicerobo lijkt zich niet te bekommeren om haar slachtoffers oftewel de echte eigenaren van die data. Krijg je als aanvrager van een lening of een verzekering het psychogram te zien dat van je gemaakt wordt? Ik denk het niet. Krijg je inzicht in de algoritmes die daarbij gebruikt worden? Ik denk het niet.
Dit is precies waar mensen als Yuval Noah Harari voor waarschuwen. Dit is een nauwelijks te stoppen ontwikkeling maar deze zal uiteindelijk een verwoestend effect hebben op de sfeer in de samenleving. Wie in zijn argeloosheid zijn privé bestaan zichtbaar maakt op internet, kan, nee zal daar achteraf keihard op worden afgerekend zonder dat je als burger, als consument daar iets tegen kunt ondernemen. Ik kan u alleen maar aanraden: stop onmiddellijk met Facebook, Twitter en Instagram. U heeft toch ook die uitstekende VPRO-documentaire #Follow me over nepvolgers gezien? Windhandel, gebakken lucht en ronduit bedrog. Meer is het niet. Mensen, stop met uw naïviteit, u gaat er zo verschrikkelijk spijt van krijgen!
Labels:
Advicerobo,
algoritme,
big data,
kredietverstrekkers,
verzekeraars
donderdag 22 november 2018
De burgemeester door de burgers laten kiezen?
De Kroonbenoeming van de burgemeester is uit de Grondwet gehaald. Dit wordt in het algemeen gezien als een overwinning voor D'66. Voorlopig verandert er niets aan de benoemingsprocedure voor burgemeesters maar zou men die willen wijzigen, dan is dat nu een stuk eenvoudiger geworden.
Bij Meer Democratie zijn ze blij. Leest u dit artikel maar, waarin ze aangeven waarom ze daar zo blij zijn. Het lijkt mij dat Meer Democratie preludeert op de uitslag van toekomstige tweede-kamer-verkiezingen waarbij men dan kennelijk rekent op substantiële winst voor rechtspopulistische partijen. Die zullen de gekozen burgemeester dan wel even regelen.
Een heel ander geluid geven 31 burgemeesters af in een brandbrief aan de Eerste Kamer. Deze burgemeesters zijn er vooral bang voor dat de waan van de dag bepalend zal blijken te zijn bij de verkiezing van een burgemeester.
Persoonlijk zie ik niet in waarom de bestaande procedure niet zou deugen. Gemeenteraadsleden maken een selectie uit de binnengekomen sollicitaties, waaruit door de Commissaris van de Koning een voorselectie is gemaakt. Van mij mogen ze die commissaris er tussenuit halen. Ik heb nu eenmaal weinig op met de provinciale bestuurslaag.
Maar de gemeenteraad is al door de burgers gekozen, wat is er op tegen dat een vertrouwenscommissie uit hun midden de definitieve kandidaten voor de functie selecteert die met een duidelijke aanbeveling worden voorgelegd aan de minister van Binnenlandse Zaken? Helder toch?
Of hebben we liever dat langs de weg van de gekozen burgemeester ook lieden met aanzienlijk minder edelmoedige motieven zich tot zo'n positie op kunnen werken? Daar moet je toch niet aan denken. Laten we het stadsbestuur alsjeblieft serieus nemen. Daar is geen plek voor mensen die met een ruime beurs voor campagne voeren gaan hengelen naar de kiezersgunst. Wat heeft dat in vredesnaam met democratie van doen?
Bellingcat, fenomeen of fake?
Ik heb de laatste weken aardig wat documentaires bekeken over Deep Fake (bekijk de VPRO-documentaire Deep Fake Video hier) en Bellingcat (bekijk de IDFA documentaire Bellingcat - Truth in a post-truth-world hier)
We gaan bijzondere tijden tegemoet wanneer het steeds moeilijker zal blijken te zijn waarheid van fictie te onderscheiden. De moderne manipulatietechnieken zijn vrijwel onbegrensd en dat is een beangstigende constatering.
Ook heb ik de kritiek op Bellingcat tot me genomen, u kunt ze zelf lezen, bijvoorbeeld hier of op deze plek. Het is van het grootste belang dat we voortdurend kritisch blijven kijken naar alle vormen van journalistiek onderzoek, ook dat van Bellingcat. Wat mij aan Bellingcat zo enorm bevalt is dat hun werkwijze volkomen transparant is en dat zij gebruik maken van open source informatie. U en ik zouden die informatie bij wijze van spreken ook kunnen achterhalen. Bovendien spant Bellingcat zich in om de op de achterhaalde informatie goed te documenteren en op te slaan.
Niet iedereen is een potentiële onderzoeksjournalist. U en ik behoren vermoedelijk niet tot die beroepsgroep. Het is niet zomaar gedaan om locaties en personen die gekoppeld kunnen worden aan incidenten en misdaden te achterhalen. De documentaire Truth in a post-truth world heeft mij echter volledig overtuigd. Wat niet wegneemt dat ook de bevindingen van Bellingcat aan strenge kwaliteitseisen moeten worden getoetst.
Het geschrijf van Joost Niemoller overtuigt mij geenszins maar dat wist ik al. Niet bepaald een journalist die men serieus zou moeten nemen. Ook zou ik niet weten waarom wij de Russen op hun woord zouden moeten geloven. De bewijslast die door Bellingcat is verzameld is volstrekt overtuigend en vooralsnog onweerlegbaar. Dat geldt zeker ook voor het speurwerk van Bellingcat inzake de Skripal vergiftigingszaak.
Het geeft mij in ieder geval een geruststellend gevoel dat er onderzoeksjournalistiek als dat van Bellingcat bestaat. Je kunt proberen de afzonderlijke journalisten van Bellingcat in diskrediet te brengen (ja, Higgins was ooit werkloos en ja, Timmi Allen heeft destijds voor de Stasi gewerkt) maar dat zijn de gebruikelijke manieren om mensen als marginaal en onbetrouwbaar weg te zetten. Ik zou zeggen, kijk naar de zaak en kijk naar het materiaal dat Bellingcat verzamelt en dan is helder welke positie je kiest.
Labels:
Bellingcat,
Deep Fake,
Eliot Higgins,
Joost Niemoller,
Timmi Allen,
Truth in a post truth world
maandag 19 november 2018
Rutte als wegwijzer?
Ik wil hier niet teveel uitweiden over de zwarte Piet discussie. U kent mijn standpunt uit vorige jaren en heel in het kort voor wie het niet (meer) weet: laten we erkennen dat er nogal wat gekleurde medelanders zijn die aanstoot nemen aan deze traditie. Ook al hebben wij zelf niet de associatie met het slavernijverleden, veel gekleurde mensen hebben die associatie wel. Het zou een teken van beschaving zijn wanneer wij het op kunnen brengen rekening met hen te houden, ook al gaat het hier om een minderheid. Want de essentie van een democratie is nu juist de mate waarin ook met minderheden rekening wordt gehouden.
We weten uit onderzoek dat kinderen geen enkele belangstelling hebben voor de huidskleur van de knecht van Sinterklaas. Ook weten we dat het niet de tegenstanders van Zwarte Piet zijn die momenteel opschudding veroorzaken en zich antidemocratisch gedragen. Nee, het zijn witte Nederlanders die opeens de mond vol hebben van "onze tradities" en "kom niet aan ons kinderfeestje"-sentimenten. Maar het gaat allang niet meer om kinderen. Het gaat om volwassen witte Nederlanders die een beetje teveel last hebben van misplaatste vreemdelingenangst en helaas wat al te weinig besef hebben van onze vaderlandse geschiedenis.
Onze premier, u weet wel, die veelvuldig liegende antivisionair wil zich nog wel sterk maken voor de vrijheid van meningsuiting. Maar hij voegt er meteen aan toe dat dat niet geldt tijdens het Sinterklaasfeest. Dan moet iedereen zijn mond houden, want 'we willen toch niet het kinderfeestje bederven'. Dat is natuurlijk een onzinnig standpunt. Als je niet mag demonstreren op het moment suprême, wat is dan nog de zin van dat democratisch recht? De essentie van demonstreren is dat je je stem verheft op het moment dat ertoe doet. En dat recht opschorten omdat het om een kinderfeestje zou gaan (quod non) is ronduit bespottelijk.
Rutte uit nu wel ferme taal aan het adres van de relschoppers ("Wat die aso's hebben gedaan, verpest het voor iedereen") maar hij zou een waardig premier zijn geweest als hij het op had genomen voor het fundamentele recht van iedereen, ook minderheden, om te protesteren, op het moment dat ertoe doet.
Over de zin van het leven
In de Volkskrant vinden we de laatste tijd geregeld interviews die Fokke Obbema heeft met mensen die iets zinnigs te melden hebben over de zin van het leven. Obbema werd zelf heel nadrukkelijk met die vraag geconfronteerd na een hartstilstand. Sommige interviews zijn meer dan de moeite waard. Ik vraag me af hoe en op grond waarvan Obbema zijn gesprekspartners vindt.
In ieder geval heeft hij daarin een gelukkige hand, gezien de tot nog toe verschenen interviews. Ik hoop maar dat deze straks gebundeld worden, ik kan ze u ten zeerste aanbevelen. Vandaag het interview dat op mij tot nog toe de meeste indruk maakte: dat met oud-ambassadeur Edy Korthals Altes.Op de vraag wat de zin van het leven is, antwoord de 94-jarige Korthals Altes:
‘Dat is een grote vraag die vooral gaat woelen naarmate we ouder worden. Omdat hij verband houdt met: waar ben ik mee bezig geweest? Was dat wel meer dan het najagen van ijdelheden? Ik zou nuchter willen beginnen: de zin is wakker worden en ons bewust worden van de fundamentele relatie met de oergrond van ons bestaan en ons richten op de grondwet in ons leven. Dat is voor mij de liefde voor de mens en de natuur. Zelf noem ik die oergrond God, maar mensen die zich van religie hebben afgekeerd, kunnen zich er ook in herkennen. Omdat ze weet hebben van een grotere werkelijkheid dan wij ons kunnen voorstellen, het transcendente.’
‘Je kunt dat beseffen wanneer je je verdiept in het wonder van de geboorte van een kind. Dat ontstaat uit het samenkomen van twee heel kleine deeltjes die na negen maanden tot een volwaardig mens uitgroeien. Onmiskenbaar is dat een wonder. Of je kunt het onmetelijke universum aanschouwen, waarin wij slechts stofjes of vonkjes zijn. Daaruit kun je afleiden dat je ons leven in een grotere context moet zien – niet alleen maar dat van het individu. Het maakt onderdeel uit van een groter verband, waarmee het met huid en haar is verbonden, of het dat nu wil of niet. Dat hangt samen met de vraag naar de bestemming van ons leven. Dan kom ik uit op die oergrond, de grondwet van ons bestaan.’
Korthals Altes heeft nog veel meer te melden dat meer dan de moeite waard is maar daarvoor moet u het interview zelf maar lezen. Mooie serie, van Obbema. Ik hoop dat hij nog heel wat meer interessante gesprekspartners weet te vinden.
zaterdag 17 november 2018
Het opslaan van energie
Wij bestaan dankzij de zon, een nagenoeg eeuwige (althans langer dan een paar miljard jaar) energiebron. Maar omdat we er tot nog niet in geslaagd zijn energie efficiënt op te slaan, hebben we fossiele brandstoffen nodig om in onze energiebehoefte te voorzien. Zonnepanelen doen het alleen als de zon schijnt, windmolens alleen als de wind waait.
We willen af van fossiele energie omdat het ons en de aarde opzadelt met een gigantisch kooldioxideprobleem en bedenken allerlei alternatieven. Biomassa verbranden is alleen aanvaardbaar op relatief kleine schaal. Grootschalig biomassa bijstoken in grote centrales is bizar, onaanvaardbaar en contraproductief. We hebben niet eens genoeg bossen op de wereld om zulke centrales aan de praat te houden. Steeds grotere en steeds mee windmolens maken ons ook niet echt blij, er zijn in ons land bijna geen lege horizonten meer en dat is verlies van kwaliteit, hoe je het ook bekijkt.
Zou waterstof dan het ei van Columbus zijn? Waterstof ontstaat als je water met behulp van energie omzet in waterstof. En als je dat waterstof weer verbrandt komt er energie vrij. Maar wat is dan het netto rendement? Waterstof is wel schoon, dat is zeker. Maar het is technisch gezien nog geen sinecure en het kan alleen op internationale schaal economisch renderen.
Kernenergie dan? Lubach stelde het voor alsof kernenergie eigenlijk appeltje eitje zou zijn maar dat is niet waar. Weliswaar komt er bij kernsplitsing relatief weinig afval vrij maar dat afval is wel over een periode van honderden jaren nog zeer gevaarlijk afval. We hebben geen idee hoe we het moeten opslaan en wat er na verloop van enkele decennia met de emballage gebeurt waarin we het zeer radioactieve afval verpakt hebben. In een raket naar de zon sturen, dat is een technisch interessante oplossing maar dat zal ongetwijfeld veel te duur worden. Net zoals het bouwen van kernenergiecentrales onvoorstelbaar duur is. Onze minister van EZ heeft alleen een loket voor het aanvragen van een vergunning in de aanbieding en hij geeft er dan ook nog een kopje koffie bij. Maar er zijn geen private partijen te vinden die een kerncentrale durven bouwen én exploiteren.
Zweedse onderzoekers hebben nu een molecuul ontwikkeld waarin zonne-energie kan worden opgeslagen. Ze noemen het Molecular Solar Thermal Energy Storage MOST. De moleculen zitten in vloeibare vorm in een zonnecollector en met behulp van een speciaal ontwikkelde katalysator kan die energie weer uit de vloeistof gehaald worden. Na het opnemen van de aldus vergaarde energie neemt het molecuul zijn oorspronkelijke vorm weer aan en kan het proces herhaald worden. De energie komt nu nog beschikbaar in de vorm van 83 graden Celsius maar de wetenschappers willen dit opstuwen naar 110 graden. Het systeem is emissieloos en eindeloos herhaalbaar. Geen Haarlemmerolie natuurlijk maar er liggen legio toepassingsmogelijkheden te wachten op zo'n doodsimpele invulling. De illustratie is van Yen Strandqvist van de Chalmers University.
Prachtig, zulke vindingen. Wilt u er meer van weten, lees dan dit artikel in SCIENTIAS. En ik kan u aanbevelen daar eens wat vaker te kijken. Prachtige site.
Labels:
biomassa,
kernenergie,
MOST,
waterstof,
zonne-energie
donderdag 15 november 2018
Burning
Burning, zo heet de nieuwe film van Lee Chang-dong. Een cineast die er de tijd voor neemt om zijn verhaal te vertellen. Meer dan twee en een half uur volgt Chang-dong zijn drie hoofdrolspelers dicht op de huid. Een film die geen moment verveelt en dat komt door die opmerkelijke combinatie van prachtig acteren, schitterende beelden, heerlijke filmmuziek en een raadselachtig plot.
Ik geef hier niets weg van het verhaal, dat zou zonde zijn. Maar op de achtergrond spelen zowel de klassenverschillen in de Koreaanse samenleving als het conflict met Noord Korea een rol. Yoo Ah-in speelt op een meer dan overtuigende manier Jong-su, een wat dromerig figuur die schrijversambities heeft, zoon van een trotse boer die geregeld met zijn buren en de overheid in conflict komt. Prachtig is ook Jeon Jong-seo als Hae-mi, een jong meisje dat pantomime heeft leren spelen en op zoek is naar de zin van het leven. Steven Jeun tenslotte speelt het rijkeluiszoontje Ben, die zegt zich vooral te vermaken maar snel verveeld raakt en die een paar vreemde liefhebberijen heeft ontwikkeld.
Kern van het verhaal is misschien wel de uitleg die Hai-mi geeft als ze op een prachtige manier een fictieve mandarijn pelt en opeet. Het gaat er niet om, zegt ze, dat je doet alsóf je een mandarijn eet, het gaat erom dat je vergeet dat die mandarijn er niet is. En zo moet Jong-su in de loop van de film zien te vergeten dat Hae-mi, op wie hij hevig verliefd is geraakt, er niet is en op dezelfde manier speelt een kat een hoofdrol in de apotheose van de film.
Maar dat moet u allemaal zelf gaan zien. Prachtige film en die schitterende muziek is van Mwog!
Italie glijdt af
Als je wilt weten hoe gezond een democratie is hoef je eigenlijk alleen maar naar de vrije pers te kijken. Zodra in een land stemmen opgaan om de vrije pers te beteugelen is het oppassen geblazen. In landen als Polen, Hongarije, Roemenië en Tsjechië is er aanleiding tot zorgen, heel grote zorgen. Italië voegt zich nu in datzelfde rijtje.
De Italiaanse vicepremier noemt journalisten jakhalzen, een ander spreekt van hoeren. Met name de Vijfsterrenbeweging is aan een Trump-achtige campagne tegen de mainstream media begonnen. Dimaio: "de grootste plaag van dit land is de overgrote meerderheid van de intellectueel en moreel gecorrumpeerde media".
Dit is de gebruikelijke truc van populisten. Alle nieuws dat hen niet bevalt wordt afgedaan als nepnieuws. De bedoeling is het electoraat naar digitale platforms te trekken opdat het daar met het juiste, gewenste nieuws kan worden bewerkt. U begrijpt het natuurlijk: dat is het echte nepnieuws.
De secretaris van de Italiaanse Persfederatie hierover: "Deze escalatie van aanvallen plaatst dit kabinet langzamerhand buiten de normale dialectiek en brengt haar in de buurt van autoritaire regimes". De situatie is kennelijk zo bedreigend dat zelfs de Italiaanse president Mattarella zijn zorgen uit: "Pluralisme en meningsvrijheid zijn onontbeerlijk voor een beschaafd land".
De populisten maken inmiddels gebruik van intimiderende maatregelen om hun doel te bereiken. De Vijfsterrenbeweging heeft eigen mensen bij de omroep RAI gestationeerd, daarmee is men verzekerd van het eigen geluid via de kijkbuis. Toen Beppe Grillo nog in de oppositie zat was hij fel tegenstander van dit soort constructies maar je ziet hoe makkelijk en snel men daar van gedachten verandert.
De Italiaanse vicepremier noemt journalisten jakhalzen, een ander spreekt van hoeren. Met name de Vijfsterrenbeweging is aan een Trump-achtige campagne tegen de mainstream media begonnen. Dimaio: "de grootste plaag van dit land is de overgrote meerderheid van de intellectueel en moreel gecorrumpeerde media".
Dit is de gebruikelijke truc van populisten. Alle nieuws dat hen niet bevalt wordt afgedaan als nepnieuws. De bedoeling is het electoraat naar digitale platforms te trekken opdat het daar met het juiste, gewenste nieuws kan worden bewerkt. U begrijpt het natuurlijk: dat is het echte nepnieuws.
De secretaris van de Italiaanse Persfederatie hierover: "Deze escalatie van aanvallen plaatst dit kabinet langzamerhand buiten de normale dialectiek en brengt haar in de buurt van autoritaire regimes". De situatie is kennelijk zo bedreigend dat zelfs de Italiaanse president Mattarella zijn zorgen uit: "Pluralisme en meningsvrijheid zijn onontbeerlijk voor een beschaafd land".
De populisten maken inmiddels gebruik van intimiderende maatregelen om hun doel te bereiken. De Vijfsterrenbeweging heeft eigen mensen bij de omroep RAI gestationeerd, daarmee is men verzekerd van het eigen geluid via de kijkbuis. Toen Beppe Grillo nog in de oppositie zat was hij fel tegenstander van dit soort constructies maar je ziet hoe makkelijk en snel men daar van gedachten verandert.
woensdag 14 november 2018
dinsdag 13 november 2018
Alt-Right en algoritmes
Een paar dagen geleden maakte ik melding van een artikel van Jessie Daniels in het Amerikaanse sociologie magazine Contexts. Daniels beschrijft daarin uitgebreid hoezeer Alt-Right en White Supremacists hebben kunnen profiteren van de tech-industrie. Algoritmes hebben Amerikaans racisme tot een wijdverbreid en geaccepteerd fenomeen gemaakt. Niet in de laatste plaats dankzij een president die durft te verklaren dat er ook onder de White Supremacists fatsoenlijke mensen ("good people") zijn.
Van meet af aan is internet gepresenteerd als "rasloos": a place where we can communicate mind-to-mind, where there is no race, no gender, no infirmities....only minds". Een heerlijke plaats voor onder andere cyberlibertarians die hun gedachtegoed willen verspreiden zonder daarbij lastig gevallen te worden door een censurerende overheid die burgers zou willen voorschrijven wat ze wel en niet mogen denken. White supremacists maken dus dankbaar gebruik van dat rasloze internet om zich vervolgens te profileren op het thema 'ras'.
Een zeer goed gedocumenteerd artikel van Jessie Daniels.Zij sluit haar artikel als volgt af:
Als we het volgende bloedbad in Charlottesville of in de Emanuel AME Church willen voorkomen, moeten we erkennen dat de algoritmes van zoekmachines en sociale media platforms deze haatdelicten hebben vergemakkelijkt. Om de wereld van de 21ste eeuw om ons heen te begrijpen, moeten we de verschillende uitingen en verbanden van hedendaags racisme doorgronden: de openlijke en ideologisch geëngageerde blanke nationalisten mengen zich met de technologie-industrie, geleid door jongenskoningen die doordrenkt zijn van cyberlibertarische noties van vrijheid, racelessness, en een ethos waarin het enige kwaad bestaat uit het beperken van de informatiestroom op het internet (en daarmee hun winsten) In het kielzog van Charleston en Charlottesville wordt het steeds moeilijker om het idee van een internet "waar geen ras is.... alleen geesten" te verkopen. Toch zitten we hier, opgesloten in deze ijzeren kooi.
Daniels heeft gelijk maar tegelijkertijd moeten we vaststellen dat internet natuurlijk wel degelijk een vrijplaats is en behoort te blijven. Er mag niet worden gemodereerd, laat staan gecensureerd. Democratie moet hiertegen bestand zijn. Als we vinden dat iemand te ver gaat, staat ons de gang naar de rechter ter beschikking. Dat racisme en vogue dreigt te raken is een afschuwelijke constatering maar wel waar helaas. Modereren en censureren zijn hier echter geen passende wapens.
Veel ernstiger is de vaststelling dat nationalisme en populisme de bijl aan de wortel van de democratie hebben gezet, Steve Bannon voorop maar overal ter wereld zijn gretige navolgers (denk bijvoorbeeld aan de 'illiberale democratie' van Orban) te identificeren. Het begint met het bekritiseren van de rechterlijke macht en het schelden op de pers maar eindigt steevast met genocide. Twee citaten in dit verband:
Als je het beest voedert, zal het je uiteindelijk verslinden. Joschka Fischer.
Want waar men boeken verbrandt, verbrandt men uiteindelijk ook mensen. Heinrich Heine.
maandag 12 november 2018
American Dharma
Errol Morris maakte een schitterende documentaire met en over Donald Rumsfeld, te zien via de vorige post van dit blog. Het kost u even wat tijd maar u zult er geen spijt van krijgen, een fascinerend portret van een innemend en geestig man die belangrijke ambten vervulde in de adminstrations van Nixon, Ford, Reagan en Bush. (Voor alle duidelijkheid: ik was geen liefhebber van Rumsfeld, beschouwde hem als een havik maar zijn persconferenties waren vaak een plezier om naar te kijken en innemend was hij zeker)
Dezelfde Errol Morris maakte een spraakmakende documentaire over Abu Ghraib en bracht onlangs een film uit over Steve Bannon. Voor deze film, American Dharma getiteld, wordt hij hevig bekritiseerd omdat hij Bannon te weinig weerwoord zou bieden. In de Volkskrant een uitgebreid interview met Morris, zeer de moeite waard. Dharma staat voor lot of plicht. Morris volgt hier zo'n beetje het script van ons Zomergasten. Bannon krijgt de gelegenheid een aantal van zijn favoriete filmfragmenten te tonen en becommentariëren.
Een Bannon-citaat uit deze documentaire: "De permanente politieke klasse blijft precies zo bestaan, totdat er een echte verstoring komt. Dat kan geen kussengevecht zijn. Je hebt moordenaars nodig. Pas als je moordenaars hebt, zul je verandering zien". Je vraagt je af of het kwaad zich nog duidelijker kan manifesteren.
Morris over zijn film: "Maar mijn rol is om een situatie te creëren waarin hij iets over zichzelf onthult. En dat is gelukt, denk ik. Ik denk dat mijn film gaat over een vent die de wereld wil vernietigen, en zich daar goed over voelt". En op de vraag of hij nog steeds bang is voor Bannon antwoordt Morris: "Na het maken van de film meer dan ooit. Zowel voor Bannon als voor Trump. Ze geven niets om goed en fout. Die botte kracht. Ik noem Trump de fuck-you-president, maar misschien heeft de wereld behoefte iemand fuck you te horen zeggen. Is dat een goed iets? Ik denk het niet. Vandaar ook dat we aan het einde van de film het decor vernietigen".
Hoe men ook over Morris mag oordelen, deze documentaire wil ik zeker gaan zien. Ik beschouw Bannon als het vleesgeworden kwaad. Hij heeft al teveel ellende aangericht. Waar zal het ophouden?
zondag 11 november 2018
Stephen Hawking
Postuum verscheen van Stephen Hawking een werkelijk fenomenaal boek, De antwoorden op de grote vragen. Hawking probeert op een voor iedereen begrijpelijke manier in te gaan op een aantal vragen die je inderdaad als de Grote Vragen zou mogen beschouwen. Bestaat er een god? Hoe is alles begonnen? Is er intelligent leven elders in het heelal? Kunnen we de toekomst voorspellen? Wat zit er in een zwart gat? Zijn tijdreizen mogelijk? Zullen we overleven op aarde? Moeten we de ruimte koloniseren? Zal kunstmatige intelligentie slimmer worden dan wij? Hoe geven we de toekomst vorm?
Wat een geweldig fascinerend boek is dit. We zouden het allemaal moeten lezen. Het is
buitengewoon goed geschreven door een uomo universale, een wetenschapper die
beschikte over een bewonderenswaardig en ontzagwekkend vermogen tot nadenken,
postuleren en kritisch weerwoord leveren en tegelijkertijd de menselijke soort
wist te doorgronden, zijn angsten en vrezen kende. Een wetenschapper die al
deze kwaliteit ook nog eens paarde aan een ongekend doorzettingsvermogen. Wij
kunnen niet zonder mensen als Hawking. Zijn denkkracht was onvoorstelbaar
groot(s) en dat stelde hem in staat ons bij te lichten: kijk, die kant gaan we
op en wees waakzaam, hoe onzeker alles ook mag zijn, dit staat ons te wachten
en laten we daar een antwoord op zoeken, laten we dat vooral gezamenlijk doen
en in de tussentijd: kijk naar de sterren en niet naar je voeten!
U vindt hier een uitgebreide bespreking van dit schitterende boek. Maar beter nog schafte u het zelf aan, u zult er geen spijt van krijgen!
zaterdag 10 november 2018
Roel is dertiger, academicus en antisemiet
Nee, dit is geen beschuldiging. Roel verklaart zelf antisemiet geworden te zijn. Hij heeft zijn weg gevonden op 4chan, een uiterst dubieuze chatroom op het wereldwijde web. In de Volkskrant van vandaag treft u een zeer uitgebreid artikel aan over dit thema. Een schokkend artikel, moet ik zeggen.
U moet dit artikel zeer beslist lezen, opdat zo veel mogelijk mensen zich gaan realiseren dat het antisemitisme maar niet weg te krijgen is uit ons systeem, ons DNA? Het artikel laat zien hoe internationaal dat groeiende antisemitisme is en op welke manier Trump hier als een soort katalysator fungeert. Een centrale rol is hier weggelegd voor George Soros die nu zo'n beetje overal ter wereld wordt gezien als de 'eeuwige jood' die met zijn geld de joodse samenzwering probeert door te voeren.
Ik ben eens op dat 4chan gaan kijken maar ik kan het u niet aanraden. Het is Neanderthalniveau en het wemelt er van lieden die kennelijk extreem gefrustreerd zijn, zo gefrustreerd dat ze hun heil zoeken in samenzweringstheorieën waar zij natuurlijk het slachtoffer van zijn. En op 4chan vinden ze gretig(e) medeslachtoffers. Dit soort lieden tref je aan onder de verzamelnaam alt-right.
Opmerkelijk ook is hoe hoog FvD scoort in antisemitische kringen. Niet vreemd overigens, sinds Baudet ook al begon te roepen dat de geldstromen van Soros eens uitgezocht moesten worden. Je verwacht dit soort geluiden van Erkenbrand en de Volksunie maar niet direct van iemand als Baudet, de zelfverklaarde 'grootste intellectueel' van Nederland. Als ik joods zou zijn, zou ik van dit artikel in de Volkskrant buitengewoon verontrust raken maar ook als niet-jood overkomt me dat.Nu ben ik zelf ook geregeld van antisemitisme beschuldigd, uitsluitend op basis van hetgeen ik in deze kolommen over Israël schreef. Dat is voor iedereen na te lezen. Die beschuldigingen kwamen van Neanderthalers maar dan uit een andere duistere hoek dan 4chan.
Roel uit het Volkskrantartikel is natuurlijk een ongelooflijke lafbek, hij durft niet met zijn eigen naam in de krant. En lekker anoniem leeglopen op 4chan. Maar wat mij het meest verbijstert is dat hij academicus zegt te zijn. Maar dat zou niet moeten mogen. Wat heeft hij gestudeerd? En in welke zin betrof het een academische studie? Van een academicus mag je een helder verstand verwachten en het vermogen om te analyseren en te duiden wat zich in de samenleving afspeelt. Maar in het artikel laat deze Roel zich kennen als iemand die zonder de noodzaak tot onderbouwing te voelen achter de meest walgelijke stereotyperingen van joden aanloopt. Ik vind dat deze Roel zijn academische titel in zou moeten leveren, hij heeft klaarblijkelijk in het geheel niets van zijn academische studie opgestoken.
De laatste illustratie is getiteld The Algoritmic Rise of the "Alt-Right" en leidt naar een uitstekend artikel van Jessie Daniels in het sociologie-magazine Context - Understanding people in their social worlds. Kan ik u aanraden.
Labels:
4chan,
alt-right,
antisemitisme,
Baudet,
Context,
Erkenbrand,
FvD,
Jessie Daniels,
Soros,
Trump
woensdag 7 november 2018
Dr.Kadri Gopalnath-Saxaphone-Nakumo
Voor wie van saxofoon houdt, dit is schitterend!
Loro
De nieuwste film van Paolo Sorrentino heet Loro en speelt zich af tijdens de nadagen van Silvio Berlusconi, 2008 en 2009. De Italianen hebben het wel zo'n beetje gehad met deze clown die zijn politieke carrière toch vooral benut lijkt te hebben om zijn zakelijke belangen te beschermen en om zichzelf uit het gevang te houden. Berlusconi was, en is dat misschien nog steeds, een womanizer en charmeur pur sang. Er komen dan ook veel vrouwen in deze film voor, heel veel vrouwen. Maar Silvio lijkt toch vooral te vallen voor vrouwen die op zijn Veronica lijken, de vrouw die hem drie kinderen schonk.
Silvio Berlusconi wordt gespeeld door een ronduit briljante Toni Servillo. Hij schmiert dat het een lieve lust is en hij slaagt er ook in je voor zijn personage in te nemen. In de film wordt niet verhuld dat er grote vraagtekens leven omtrent de herkomst van het kapitaal van de zakenman Berlusconi maar - zo verzekert hij zijn vrouw tijdens een echtelijke ruzie voorafgaand aan hun scheiding - denk nou niet dat ik slechter ben dan de gemiddelde zakenman in Italië, ik doe wat iedereen doet, dus wie zou mij daarover lastig willen vallen? En ook zijn banden met de maffia worden heel even en terloops gemeld. Maar je valt onmiddellijk voor de charme van de man en zijn humor. Tenminste, ik als man viel voor het personage dat Toni Servillo mij voorschotelde. Ik weet natuurlijk ook dat er genoeg voorbeelden zijn van de slechte humor van Berlusconi. Om van zijn politieke machinaties maar te zwijgen.
Twee briljante scenes in de film. Berlusconi valt nog één keer terug in zijn oude rol als verkoper en belt op een avond een oudere vrouw en probeert haar een appartement aan te smeren. Onnavolgbaar en schitterend geacteerd. En in een van de laatste scenes deelt Veronica Silvio mee dat ze van hem wil scheiden en de echtelijke ruzie die daarop volgt is al evenzeer onvergetelijk goed gespeeld. Er valt nog veel meer te vertellen over deze heerlijke en toch wrange film maar u moet hem zelf maar gaan zien.
Labels:
Loro,
Paolo Sorrentini,
Silvio Berlusconi,
Toni Servillo
Abonneren op:
Posts (Atom)