zaterdag 7 januari 2017

Het kapitalisme van zichzelf redden


Ook in de NRC van 6 januari een artikel over de Amerikaanse econoom Dani Rodrik, verbonden aan Harvard. Rodrik is een van de weinige economen die nadrukkelijk kanttekeningen plaatst bij globalisering. Naar het schijnt houden economen zich nogal eens op de vlakte als het om kritiek op globalisering gaat, uit angst populisten in de kaart te spelen.

Niet zo Rodrik die er terecht op wijst dat de pleitbezorgers van globalisering en internationale handel een eigen, zelfzuchtige agenda hebben: denk aan farmaceuten die strengere patentregels wensen, banken die ongestoord toegang tot buitenlandse markten zoeken of multinationals die speciale arbitragetribunalen willen.


Handelsverdragen zijn meer en meer het gevolg van de lobby van bedrijven. De verdragen gaan vooral over intellectueel eigendom, kapitaalstromen en investeringsbescherming. En regeringen promoten een versie van globalisering die gunstig is voor investeerders, aldus Rodrik. Maar afspraken maken over belastingontwijking ontbreken structureel. Daarmee hebben eoconomen bijgedragen aan een klimaat dat de Brexit en Donald Trump mogelijk maakte.

Het terugdraaien van globalisering vindt Rodrik niet zinvol. Veel van Trumps ideeen vindt hij ronduit gestoord en hij is vooral bang voor de schade die Trump aan de Amerikaanse democratie en de Amerikaanse waarden toe kan brengen.

De winnaars van nu zijn de hoogopgeleiden. Zij kunnen naar universiteiten die gefinancierd worden door het grote publiek. Rodrik: " dan moet het grote publiek ook delen in de vruchten van innovatie. Het kapitalisme kan zich heel goed aanpassen als de ongelijkheid uit de klauwen loopt. Dat is eerder gebeurd in de late negentiende en begin twintigste eeuw. Toen kregen werknemers meer rechten en bes herming. Nu moeten we het kapitalisme weer van zichzelf redden".

8 opmerkingen:

Anoniem zei

Er van uitgaande dat de interpretatie van wat heer Rodrik zijn gewenste economische maatschappelijke wereldbeeld is, door u juist is weergegeven, kan ik niet anders constateren dat hier een didactische uitlegging staat van het Marxistische gedachtegoed.

enno nuy zei

Ik zou zeggen: koop zelf eens een kwaliteitskrant, dan bent u voor uw objectieve nieuwsgaring niet van mij afhankelijk. Uw geleuter over het marxisme is een beetje belachelijk.

Anoniem zei

Zoekt u maar eens op trefwoorden als establishment media.

enno nuy zei

Zeker een fervent lezer van Breitbart?

Anoniem zei

De naam Breitbart zegt mij in eerste instantie helemaal niks, maar ik zie op internet dat deze als pro Joods wordt beschouwd, hetgeen dus verklaart waarom u deze er als voorbeeld uit selecteert. Feit is echter dat de establishment media zoals deze wordt omschreven zich volgens een groeiende kritische burgers verbonden heeft aan de gevestigde orde, hetgeen haar onafhankelijkheid bedreigt.
Ik begrijp dat voor u feiten ondergeschikt zijn aan uw eigen ideologische gevoelens, hetgeen veel verklaard.

John Wervenbos zei

Interessante analyse. Eigenlijk was er begin 20e eeuw al een wereldeconomie ontstaan. Dit jaar zal ik de boeken Sociale toekomst en Economie - De wereld als één economie opnieuw gaan bestuderen. Razend ingewikkeld allemaal.

enno nuy zei

Het is ook zeer complex. Wereldhandel op zich is niet verkeerd maar het streven moet zijn gericht op een level playing field voor alle partijen, inclusief de rechten en belangen van de individuele consument. Nu leiden handelsverdragen als TTIP en CETA vooral tot een race to the bottom, in termen van kwaliteit, productie, milieu en consumentenbelangen. En vooral de arbitragetribunalen zijn de reflectie van schandalige praktijken die uitsluitend de belangen van het grote bedrijfsleven en het grootkapitaal dienen. Onthutsend dat overheden daarmee akkoord willen gaan.

John Wervenbos zei

Het blijft rumoeren. Vrijheid, gelijkheid en broederschap. Hoe, wat, waar?