zondag 15 maart 2015

Persoonlijke moed: Kamel Daoud


Een prachtig interview in de NRC dit weekeinde met de Algerijnse schrijver Kamel Daoud, die als jonge moslim flirtte met de radicale islam en alleen door eindeloos te lezen ontdekte dat de wereld groter is dan de woestenij die apocriefe boeken toestaan, dat de mens verder kan reiken dan de achterlijkheid van oelama's, moefti's en imams die uitsluitend de letterlijke betekenis van woorden verstaan.

Inmiddels heeft de salafistische imam Abdelfateh Zaoui Hamadache deze ongekend moedige Kamel Daoud beschuldigd van apostasie, afvalligheid. En u en ik weten dat daarop de doodstraf staat. Wat was de aanleiding voor deze perverse veroordeling? U gelooft het niet: de vaststelling van Daoud dat het vraagstuk van de religie in de Arabische wereld van levensbelang is geworden; hij had gezegd: "Als we de vragen rond god niet aansnijden, dan kunnen we de mens niet rehabiliteren, dan gaan we niet vooruit".

Kamel Daoud, wiens boeken hier hopelijk snel in vertaling verschijnen, spreekt in prachtige en krachtige taal, als een dichter die proza schrijft. Ik kan het niet nalaten enkele van zijn uitspraken hier letterlijk te citeren.

"Wie veel boeken leest, gaat richting democratie, vrijheid en tolerantie. Heb je maar één boek tot je beschikking, of dat nu de bijbel, de koran of Mao's rode boekje is, dan word je fanatiek".

"De imam heeft het over 'onze islam' die ik zou hebben aangevallen. Waarom is het zijn islam? Is hij representant van god? Waarom hij en niet ik? Heeft Allah hem als advocaat aangesteld? Ik schrijf boeken, ik roep niet op tot de dood. In wat men de Arabische wereld noemt, ben je de vijand als je pleit voor democratie, vrouwenrechten of als je domweg schrijft. Als god een probleem met me heeft, dan laat hij me dat wel weten".

"Religie is voor mij openbaar vervoer waar ik geen gebruik van maak. Ik hou ervan naar god te gaan, lopend als het nodig is, maar niet met een georganiseerde reis".

"Wie niet kan sterven in mijn plaats, heeft geen recht om in mijn plaats te leven. Men kan mij wellicht van advies dienen, maar men kan niet zijn oplossing afdwingen. Ik wil de islam niet in de zee werpen, maar ik wil ook niet dat de islam ons de zee inwerpt".

"We komen niet vooruit in de Arabische wereld als we religie niet ter discussie stellen. Dat is een kwestie van leven of dood".

"We moeten een keus maken: redden we de goden of redden we de mensen?"

"Als ik moet kiezen tussen een tekenaar of een moordenaar, dan steun ik de tekenaar".

"Vrijheid gaat volgens mij vóór iedere andere waarde: het is het enige dat ik echt persoonlijk bezit, dus heb ik het recht erover te praten. Mijn leven is absoluut en mijn vrijheid dus ook".

Geen opmerkingen: