zondag 22 maart 2015

The Horror...


Een uitstekend artikel in de NRC van afgelopen woensdag van de hand van arabist Leo Kwarten. Hij schrijft over de (hopelijk) aanstaande overeenstemming tussen Iran en de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad inzake het Iraans nucleaire programma. Alleen al het verzet van de Amerikaanse republikeinen - in het kielzog van de rabiate Arabierenhater Netanyahu - is voldoende reden om te hopen op een democratische opvolger straks van Obama.

Het belangrijkste punt dat Kwarten maakt is dat er nooit sprake is geweest van een diepgewortelde animositeit tussen de shi'itische islam en de westerse levensstijl. Of zoals Nizar Hamzeh, politicoloog aan de Amerikaanse Universiteit in Koeweit, opmerkte: "Shi'ieten geven geen fuck om het bekeren van anderen tot de islam. Ze zeggen alleen: "Stoor me niet in mijn geloofsbeweging"".

Dat is nog eens andere taal dan de apocalyptische retoriek van de protestanten onder de moslims, van de soennieten. Ook wijst Kwarten erop dat de shi'ítische clerus goed georganiseerd is tegenover de elkaar bebekvechtende soennieten. Ook zouden shi'ieten zich prima kunnen vinden in een democratisch staatsbestel.

Natuurlijk maken ook shi'ieten zich schuldig aan verwerpelijk geweld maar - zegt Kwarten - "hoe walgelijk ook: wraakneming op het slagveld is iets anders dan geïnstitutionaliseerd geweld uit naam van god". Ik wil daar aan toevoegen dat we ook het Europese geweld in beide Wereldoorlogen niet mogen vergeten, evenmin als het Amerikaanse geweld in Zuid-Oost Azië. We kunnen wel denken dat we elkaar eindeloos de maat mogen nemen maar uiteindelijk is het de pot en de ketel, de splinter en de balk. Geweld is geen islamitisch paradigma of monopolie.

Hoe men er ook over denken moge, waar het om gaat is dat het Westen onder aanvoering van de Amerikanen haar natuurlijke moslim-bondgenoten altijd zag in de soennieten en zo werden de shi'ieten als het grote kwaad gezien omdat het de ayatollahs waren die de ooit door de Amerikanen gesteunde sjah uit zijn paleis verdreven.

Het veelkoppige islamitische monster hebben wij feitelijk zelf gecreëerd door op het verkeerde paard te wedden. En de uiteindelijke reden is enkel die plas olie onder een woestijn gebleken. Die plas bepaalde de geopolitieke verhoudingen sindsdien. Obama erkent dit en dat siert hem. Maar zijn republikeinse tegenstrevers zullen alles doen om hem te dwarsbomen. En zullen zich tot het uiterste verzetten tegen een nucleaire deal met Iran.

We kunnen slechts konkluderen dat er beangstigend weinig verschil is tussen Amerikaanse republikeinen en islamitische, doorgaans soennitische fundamentalisten. Beide zouden niets liever willen dan de slag der slagen uitvechten, de clash of civilization, de eindstrijd. Om met Walter E. Kurtz te spreken: "The horror, the Horror..."


Geen opmerkingen: