In de NRC van gisteren vindt u de dankrede die Svetlana Alexijevitsj uitsprak bij de uitreiking van de Nobelprijs voor de Literatuur 2015. Ongetwijfeld ook elders op internet te vinden. Lees die dankrede, het is een indrukwekkend en ontroerend verhaal. Het verhaal van mensen of zoals Alexijevitsj zelf verklaart: "Ik sta niet alleen op dit podium... Ik heb stemmen om me heen, honderden stemmen".
Svetlana Alexijevitsj bedrijft geschiedkunde maar zij doet dat niet door handel en wandel van politici en bestuurders te bestuderen, niet door historische gebeurtenissen te onderzoeken en analyseren. Zij schrijft geschiedenis door gewone mensen aan het woord te laten. Alexijevitsj: "Vaak heeft de mens me geschokt en verschrikt. Ik ondervond vervoering en weerzin. Soms wilde ik het gehoorde vergeten en terugkeren in mijn vroegere onwetendheid. Maar ik heb ook meer dan eens willen huilen van blijdschap bij het zien van het schone in de mens".
Het einde van de rode mens is haar bekroonde werk en voorjaar 2016 verschijnt van haar hand De oorlog heeft geen vrouwengezicht. Het thema zal hetzelfde zijn, het accent verschuift. De Russische ziel, schrijft Alexijevitsj, is geboren voor leed. Leed is ons grootste kapitaal, schrijft ze. Niet olie of gas maar leed. Jammer alleen dat al dat tomeloze leed ons - Rode mens - nooit vrijheid heeft gebracht.
Toen het Sovjetrijk zichzelf ontmantelde was er en moment waarop ook de Rus kon kiezen voor vrijheid. Helaas, wij kozen voor kracht, schrijft Alexijevitsj. En ze eindigt haar dankrede met de woorden: "Een tijd van hoop is vervangen door een tijd van vrees. De tijd loopt achterwaartse. Het is tweedehands tijd...
Een indrukwekkend schrijfster en een indrukwekkende vrouw.
Foto Andrei Liankevich/EPA
Geen opmerkingen:
Een reactie posten