Ik schrijf hier wel eens onaardig over filosoof en schrijver Sebastien Valkenberg maar dit keer kan ik hem alleen maar prijzen om zijn artikel in de NRC van 13 januari Nee, godsdienst valt niet zomaar vrij te pleiten getiteld.
In dit artikel verzet hij zich terecht tegen de religiespecialiste Karen Armstrong. Hij baseert zich daarbij onder meer op Paul Cliteur die in Het monotheïstisch dilemma schrijft: "Als religie met iets goeds verbonden lijkt, dan drukt zich daarin de 'ware aard' van religie uit. Lijkt religie verbonden met iets moreel verwerpelijks, dan is dat altijd te wijten aan 'iets anders dan de religie zelf' (fundamentalisme, gevaarlijke gekken, politieke ontwikkelingen enzovoorts)".
We vergeten bij dit alles een ding: een van de redenen dat het katholieke geloof niet (meer) tot oorlog en verderf leidt is gelegen in het feit dat het katholicisme is ingebed in een officiële kerk, een professionele organisatie die (onder meer) als enige instantie bij monde van de plaatsvervanger van god op aarde, de paus, gemachtigd is uitspraken te doen over de enig juiste interpretatie van de kerkelijke leer of de heilige geschriften. Met een duur woord noemen we dat exegese. Ook al gaat het langzaam en stroef, zo'n centrale figuur blijkt uiteindelijk aanspreekbaar op zijn medeverantwoordelijkheid voor het wel en wee van gelovigen en ongelovigen. Zonder de kerk en de paus was het christendom vrijwel zeker net zo'n rampzalig amalgaam als de islam in deze tijden.
In de islam ontbreekt zo'n officiële organisatie en lijkt het alsof iedere al dan niet geletterde imam, oelama of groot-moefti zijn eigen draai aan de interpretatie van apocriefe geschriften mag geven. Dit leidt in de praktijk tot een "race to the bottom" ofwel: wie blijft zo dicht mogelijk bij de teksten van allah of diens profeet. Exegese nul.
De islam heeft niet één paus maar heeft er wel duizenden. De groot-moefti van Egypte heeft inmiddels al de eerste dreigementen geuit aan de vrijwel volledig onthoofde redactie van Charlie Hebdo in een reactie op het komende nummer. (Als die Sisi zo'n hekel heeft aan de Moslim Broederschap, waarom zet hij die achterlijke groot-moefti dan niet onmiddellijk in het gevang? Nee, dat is niet strijdig met de vrijheid van meningsuiting: de man zaait haat en roept op tot geweld)
Ik zie deze eindeloos in een zwart gat eindigende (gewelds)spiraal voorlopig niet afgebroken. De kans dat moslims het licht gaan zien en beginnen te begrijpen dat alleen een formele organisatie het perverse geweld kan indammen is nagenoeg nihil. Als ik moslim was zou ik me diep schamen voor wat er allemaal namens mijn geloof werd verkondigd en aangedaan. Sterker nog, ik denk dat ik mijn geloof zou laten voor wat het is of niet is: een vrede- en menslievende religie of een angst, haat en verderf zaaiende ideologie, een veelkoppig monster of een baken van licht.
Hoe kun je van niet-moslims verlangen dat ze de ene versie weten te onderscheiden van de andere? Krijgen de grootste schreeuwers niet meestal gelijk?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten