zondag 29 januari 2017

De dictatuur van de meerderheid


Een bizar mengsel van taken noemt Frank Ankersmit het takenpakket van onze volksvertegenwoordigers en hij somt op: bevolking vertegenwoordigen, wetgeving en controle op de regering. Het is ook maar net hoe je het formuleert en ik vind de emeritus hoogleraar in het uitgebreide artikel in de NRC van dit weekend wel erg slordig.

De volksvertegenwoordigers worden inderdaad geacht het volk te vertegenwoordigen en na iedere verkiezingsronde stellen zij op basis van de uitslag der verkiezingen uit hun midden een regering aan die verantwoordelijk is voor wetgeving en gecontroleerd wordt door het parlement. De essentie van de vertegenwoordigende democratie is coalitievorming op basis van rationele compromissen en de garantie dat ook de belangen van minderheden gediend worden. Het landsbestuur is een veelomvattende taak die je er niet even bij kunt doen en daarom geven we de voorkeur aan parlementsleden die daarvan hun beroep hebben gemaakt: politici.

De populariteit van het populisme kan worden verklaard - aldus Ankersmit - doordat na de dood van de ideologie de kiezer de samenleving verdeelde in het volk dat de onverdunde vertegenwoordiging van de volkswil verlangt en anderzijds een corrupte elite die met dezelfde volkswil de meest rare en onvoorspelbare kunsten uithaalt.

Maar Ankersmit gaat en passant geheel voorbij aan de belangen van minderheden en aan het feit dat de organisatoren van het jongste referendum het volk gewoon belazeren en niet eerlijk waren over hun eigenlijke motieven.

Ankersmit meent dat het populisme belangrijke zaken aan de orde stelt: wat is de nationale identiteit, is er ruimte voor een 'nationaal thuis' in een globaliserende wereld en welke bescherming biedt de natiestaat tegen ongewenste sociale, culturele en economische invloeden van buiten?

Hoezo zijn dit typisch populistische thema's en zouden deze werkelijk niet in een vertegenwoordigende democratie aan de orde kunnen worden gesteld? Ook gaat Frank Ankersmit volledig voorbij aan de illusoire koopwaar van populisten.


Maar Frank Ankersmit zit dan ook in de Raad van Advies van Forum voor Democratie en dan snappen we alles weer. Ik persoonlijk kies liever voor een politiek waarin het begrip 'solidariteit' nog inhoud heeft. Populisme ontaardt aan het einde van de dag in de dictatuur van de meerderheid.

2 opmerkingen:

Anoniem zei

Alle politieke andersdenkenden worden door de heer Nuy afgeschilderd als populisten, fascisten, etc.etc... Retoriek zonder enige inhoudelijke onderbouwing, dooddoeners dus.

enno nuy zei

Zoals gewoonlijk leest u weer eens beroerd dus ik zou zeggen: lees het nog een keer, misschien dat u het dan wel begrijpt. En verdoe uw kostbare tijd toch niet met het lezen van mijn geschrijf, heeft u niets beters te doen?