vrijdag 26 maart 2021

De waarheid over Eva

 

Waar komt die ongelijkheid tussen mannen en vrouwen toch vandaan? Sommigen (nou ja, ze zijn met een paar miljard) verwijzen naar de zondeval waarvan vooral Eva, die geschapen werd uit een rib van Adam en die Adam per slot van rekening verleidde. Anderen verwijzen naar de nu eenmaal evidente fysieke verschillen tussen mannen en vrouwen en zien in de natuur de belangrijkste onderbouwing van die onvermijdelijke ongelijkheid.

Maar wanneer je op zoek gaat naar hoe de menselijke soort zich vanaf het begin heeft georganiseerd, wanneer je dieptehorizon voorbij Genesis leidt, wanneer je culturen gaat bestuderen die nog niet over het schrift beschikten, dan kom je toch tot heel andere konklusies. De Nederlander Carel van Schaik (gedrags- en evolutiebioloog) en de Duitser Kai Michel (historicus en literatuurwetenschapper) verrichtten diepgaand en intensief onderzoek naar de rol van de vrouw gedurende de voorgaande tienduizenden jaren tot en met heden.

En dan blijkt dat wanneer je die geschiedenis op een tijdsbalk uitzet en voorstelt als een reeks gebeurtenissen die zich in 24 uur heeft voltrokken, dan blijkt dat het patriarchaat en daarmee de ongelijkheid van de vrouw nog geen vier minuten in beslag nemen. Heel in het kort: de omslag voltrok zich zo'n twintigduizend jaar geleden toen de cultuur van jager-verzamelaars werd ingewisseld voor een meer sedentaire agrarische cultuur.

Toen de volgelingen van Jezus van Nazareth de apocriefe geschriften en de bijbel schreven, was er lang een patriarchale samenleving geïntroduceerd, waarbij het erfrecht via de mannelijke lijn was geïnstitutionaliseerd. Het huwelijk regelde niet paarrelaties maar regelde de overerving van bezit via de oudste zoon. Daarmee werd de vrouw definitief een object, een commercieel goed. Daarmee werd haar lot bezegeld en tot de dag van vandaag is dit het heersende perspectief.

Geen gemakkelijk boek maar wel razend interessant. En belangrijk. Al was het maar omdat beide schrijvers de witte vlekken die Harari in zijn Sapiens nu definitief en overtuigend hebben ingevuld. Wilt u meer over dit boek weten, kijk dan hier voor een zeer uitgebreide toelichting. Of nog beter, koop dit boek, het zal u de ogen openen.

Geen opmerkingen: